Dấu ấn Bách khoa trong các Hội đồng Giáo sư năm 2025

>>> Xem bài viết trong Đặc san Đại học Bách khoa Hà Nội TẠI ĐÂY

Trên bản đồ học thuật Việt Nam, suốt gần 70 năm qua, Đại học Bách khoa Hà Nội đã trở thành cái nôi bồi dưỡng nhiều thế hệ nhà khoa học có tâm, có tầm. Không ít người trong số họ được tín nhiệm góp mặt trong các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành, Hội đồng Giáo sư Nhà nước, nơi đánh giá, công nhận học hàm cao quý của giới trí thức Việt Nam.

Mỗi người Bách khoa khi bước vào hội đồng ấy mang theo dấu ấn cá nhân trong một lĩnh vực riêng, nhưng cùng chung một điều: Niềm tự hào và trách nhiệm của người thầy Bách khoa với học thuật nước nhà.

Vinh dự và trách nhiệm

Tham gia Hội đồng Giáo sư (HĐGS) năm 2025 là một vinh dự lớn lao, đồng thời cũng là một trách nhiệm thiêng liêng” - GS. Nguyễn Đức Toàn, giảng viên Trường Cơ khí - chia sẻ khi nhớ lại giây phút được mời tham gia HĐGS liên ngành Cơ khí - Động lực, HĐGS Nhà nước. Trong lời nói của thầy có sự trầm tĩnh của một người nhiều năm đứng lớp, nhưng cũng ánh lên niềm tự hào rất riêng: Được đại diện cho cộng đồng học thuật của Đại học Bách khoa Hà Nội – nơi được thầy chia sẻ: “Hun đúc tinh thần khoa học nghiêm cẩn, tính kỷ luật và lòng tận tâm với tri thức.”
 

Với thầy Toàn, việc góp mặt trong Hội đồng không chỉ là niềm vinh dự cá nhân mà còn là cơ hội để phụng sự học thuật, bảo vệ sự liêm chính, công bằng và chuẩn mực trong quá trình xét công nhận học hàm - biểu tượng cao quý của người làm khoa học

Thầy Toàn cho rằng người Bách khoa từ lâu được nhận diện bởi ba giá trị cốt lõi: Trí tuệ học thuật - Liêm chính khoa học - Tinh thần phụng sự. “Phong cách Bách khoa là làm việc có hệ thống, có kỷ luật và đến tận cùng của chất lượng. Chính những điều đó giúp chúng tôi dù ở bất kỳ hội đồng hay lĩnh vực nào vẫn giữ được vị thế riêng: Điềm đạm nhưng sâu sắc, bền bỉ mà thuyết phục bằng năng lực thực chất.”

Thầy kể: Trong các cuộc họp, mọi thảo luận đều dựa trên lý luận logic, dẫn chứng xác thực và lập luận khoa học. Một kỷ niệm khiến thầy Toàn nhớ mãi là buổi họp kéo dài đến tận tối muộn. Các thầy, cô trong Hội đồng đã tranh luận hàng giờ về một chi tiết nhỏ trong hồ sơ ứng viên. “Không ai muốn kết thúc vội vì tất cả đều mong rằng mỗi quyết định phải thật sự xứng đáng, phản ánh đúng giá trị của người làm khoa học”.

Khoảnh khắc ấy khiến thầy Toàn cảm nhận rõ tinh thần học thuật chân chính, nơi danh vị hay vị thế đều lùi lại phía sau, chỉ còn những tấm lòng hướng về cái đúng, cái đẹp của tri thức. Đó là tinh thần “khoa học vị nhân sinh” mà Bách khoa luôn theo đuổi: Khoa học không chỉ để đánh giá mà để con người hiểu nhau hơn qua tri thức và thiện tâm.

“Từ những ngày đầu bước vào giảng đường, Bách khoa đã dạy chúng ta điều giản dị mà lớn lao ấy: Làm người học trò của khoa học phải trung thực, tận tâm và công minh trong từng quyết định” - Thầy Toàn nói.

Nếu GS. Nguyễn Đức Toàn chia sẻ nhiều về tinh thần phụng sự học thuật, thì GS. Lê Minh Thắng - Trường Hóa và Khoa học sự sống - lại nhấn mạnh đến hai phẩm chất khác làm nên “chất Bách khoa”: Trách nhiệm và sự chuẩn mực.
 

Trong vai trò Thư ký HĐGS liên ngành Hóa học - Công nghệ Thực phẩm, GS. Thắng chia sẻ: “Tôi luôn cảm thấy mình cần làm việc thật nghiêm túc, cẩn trọng để đánh giá đúng những ứng viên xứng đáng, đồng thời khích lệ các nhà giáo, nhà khoa học tiếp tục phấn đấu trong nghiên cứu và đào tạo.”

Với cô, trách nhiệm, năng lực chuyên môn vững vàng và sự tận tâm với khoa học - giáo dục là điều làm nên phong cách người Bách khoa. Vì thế, khi tham gia Hội đồng, cô GS. Nguyễn Đức Toàn Người Bách khoa không chỉ thấy vinh dự, mà còn là nghĩa vụ của một nhà khoa học.

Cô Thắng chia sẻ: “Việc các giảng viên Bách khoa được tín nhiệm tham gia các HĐGS không chỉ là vinh dự cá nhân, mà còn thể hiện uy tín của Đại học: Bách khoa Hà Nội là đại học kỹ thuật hàng đầu, phải giữ được truyền thống và uy tín của mình trong đào tạo và khoa học công nghệ.”

Cũng chính vì vậy, khi góp ý cho các ứng viên Đại học Bách khoa Hà Nội, cô Thắng luôn nhắc họ thể hiện được “chất Bách khoa”: Bình tĩnh, tự tin, kiến thức vững và thái độ cầu thị. Vì khi một giảng viên Bách khoa thể hiện mình trong khoa học, họ không chỉ đại diện cho bản thân, mà còn cho chất lượng và uy tín của Bách khoa Hà Nội.

GS. Toàn, GS. Thắng và nhiều giảng viên khác đều đồng lòng rằng sự hiện diện của các nhà khoa học Bách khoa trong các HĐGS ngành, liên ngành là điều cần được duy trì và phát triển hơn nữa. Đó là cam kết bền bỉ của Đại học Bách khoa Hà Nội: Luôn đồng hành cùng xã hội trong công cuộc xây dựng nền khoa học và giáo dục trung thực, minh bạch, bền vững.
 

Ngọn lửa Bách khoa tiếp nối giữa các thế hệ

Từ những ngày đầu thành lập, Đại học Bách khoa Hà Nội đã mang trong mình sứ mệnh “đi đầu trong đào tạo và nghiên cứu khoa học - kỹ thuật, góp phần xây dựng nền công nghiệp hiện đại của đất nước”. Gần 7 thập kỷ trôi qua, sứ mệnh ấy vẫn được nối dài qua lớp lớp thầy và trò.

“Gìn giữ truyền thống gần 70 năm của Đại học Bách khoa Hà Nội là trách nhiệm của mỗi cán bộ, sinh viên. Mỗi người Bách khoa phải ý thức rõ trách nhiệm của mình đối với Nhà trường và với đất nước. Khoa học và công nghệ không ngừng đổi mới, người Bách khoa cũng phải luôn phấn đấu để đi đầu trong sự phát triển ấy.” - GS. Lê Minh Thắng chia sẻ.

Nhắc đến một kỷ niệm đáng nhớ trong quá trình làm việc tại Hội đồng, GS. Thắng xúc động kể: “Tôi rất vui khi được cùng trao đổi, bàn bạc với những thầy, cô từng hỗ trợ, hướng dẫn mình. Cảm giác vừa tự hào, vừa thấy bản thân vẫn còn nhiều điều phải học hỏi. Nhưng cũng trong những cuộc trò chuyện ấy, tôi nhận ra mình đã trưởng thành hơn để có thể lắng nghe, chia sẻ với các thầy cô một cách tự tin và nhiều chính kiến hơn.”

Những giây phút như thế, có lẽ chỉ người làm khoa học mới thấu hiểu: Ngọn lửa tri thức chỉ thật sự sáng khi được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Còn GS. Nguyễn Đức Toàn “truyền lửa” đến các giảng viên trẻ: “Hãy khẳng định vị thế của Bách khoa bằng những nghiên cứu có chiều sâu, có sức lan tỏa quốc tế và gắn kết với thực tiễn Việt Nam. Và quan trọng hơn, hãy luôn giữ tinh thần người Bách khoa chân chính: Khiêm tốn học hỏi, công tâm trong đánh giá, nhân văn trong đối xử, tận tụy trong phục vụ cộng đồng khoa học - Vì con người, vì tương lai, vì sự tử tế!”
 

9 nhà khoa học Bách khoa trong HĐGS ngành, liên ngành, HĐGS Nhà nước 2025   1. GS. Mai Thanh Tùng (Trường Hóa và KHSS) - Chủ tịch HĐGS ngành Luyện kim; 2. GS. Lê Anh Tuấn (Trường Cơ khí) - Phó Chủ tịch HĐGS liên ngành Cơ khí - Động lực; 3. GS. Lê Minh Thắng (Trường Hóa và KHSS) - Thư ký HĐGS liên ngành Hóa học - Công nghệ Thực phẩm; 4. GS. Nguyễn Đức Toàn (Trường Cơ khí) - Ủy viên HĐGS liên ngành Cơ khí - Động lực; 5. GS. Huỳnh Trung Hải (Trường Vật liệu) - Ủy viên HĐGS liên ngành Hóa học - Công nghệ Thực phẩm; 6. GS. Nguyễn Đức Hòa (Trường Vật liệu) - Ủy viên HĐGS ngành Vật lý; 7. GS. Nguyễn Doãn Phước (Trường Điện - Điện tử) - Ủy viên HĐGS liên ngành Điện - Điện tử - Tự động hóa; 8. GS. Nguyễn Hồng Hải (Trường Vật liệu) - Ủy viên HĐGS ngành Luyện kim; 9. GS. Bùi Anh Hòa (Trường Vật liệu) - Ủy viên HĐGS ngành Luyện kim.